Trước đó, phiên tòa xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng 85 bị cáo khác về những sai phạm xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các tổ chức có liên quan đã thực hiện việc xét hỏi, công bố hành vi phạm tội của 84/86 bị cáo và hôm nay (11/3), tòa xét hỏi bị cáo Trương Mỹ Lan và Nguyễn Cao Trí.
Trong vụ án, có 86 bị cáo bị đưa ra xét xử, nhưng chỉ có 79/86 bị cáo có mặt tại phiên tòa; 2 bị cáo vì lý do sức khỏe xin xét xử vắng mặt; 5 bị cáo bỏ trốn, bị truy nã và tòa xét xử vắng mặt.
Quá trình phạm tội của Trương Mỹ Lan – Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát
Trong vụ án này, Trương Mỹ Lan bị cáo buộc cùng lúc 3 tội danh: “Tham ô tài sản”, “Đưa hối lộ”, “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Trong khi đó, bị cáo Nguyễn Cao Trí bị truy tố về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Bị cáo Trương Mỹ Lan – Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Ảnh: Lê Giang
Theo cơ quan tố tụng, bị cáo Trương Mỹ Lan là người điều hành Tập đoàn Vạn Thịnh Phát với hơn 1.000 doanh nghiệp lớn và nhỏ, trong và ngoài nước. Để có nguồn vốn duy trì hoạt động “hệ sinh thái” doanh nghiệp khổng lồ này, bà Lan tìm cách thâu tóm SCB, nhằm biến ngân hàng này thành “công cụ” tài chính của mình.
Thông qua chiêu trò thu gom cổ phần rồi nhờ người khác đứng tên hộ, bà Trương Mỹ Lan sở hữu tới hơn 91,5% cổ phần SCB. Với tỷ lệ cổ phần gần như tuyệt đối, cộng thêm việc cài cắm nhân sự thân tín vào các vị trí chủ chốt tại SCB, bà Lan nắm quyền chi phối mọi hoạt động của ngân hàng này, dù không đứng tên trong thành phần ban lãnh đạo.
Từ việc chi phối SCB, từ ngày 1/1/2012 đến ngày 7/10/2022, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo lập khống hồ sơ vay, giải ngân 2.257 khoản/hơn 1 triệu tỷ đồng. Đến ngày 17/10/2022, còn 1.284 hồ sơ vay, tương đương dư nợ 677.286 tỷ đồng, không có khả năng thu hồi (nợ gốc 483.971 tỷ đồng, lãi/phí 193.315 tỷ đồng). Nợ gốc của bà Trương Mỹ Lan chiếm 93% tổng dư nợ gốc tại SCB.
Trong đó, từ ngày 1/1/2012 – 31/12/2017, Trương Mỹ Lan vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, gây thiệt hại hơn 64.000 tỷ đồng, sau khi trừ giá trị tài sản đảm bảo các khoản vay.
Từ ngày 1/1/2018 – 7/10/2022, Trương Mỹ Lan tham ô tài sản hơn 304.000 tỷ đồng nợ gốc, và hơn 129.000 tỷ đồng lãi phát sinh từ nợ gốc, sau khi trừ giá trị tài sản đảm bảo cho các khoản vay.
Về việc sai phạm diễn ra suốt 10 năm mà không bị ngăn chặn, cơ quan tố tụng xác định một phần nguyên nhân là do sự tiếp tay bởi các cán bộ thanh tra của Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng thuộc Ngân hàng Nhà nước.
Quá trình Nguyễn Cao Trí “nuốt” 1.000 tỷ đồng của Trương Mỹ Lan
Bị cáo Nguyễn Cao Trí là duy nhất trong 86 người bị truy tố tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB.
Theo cáo trạng, bị cáo Trí sở hữu hệ sinh thái Tập đoàn Capella có 28 công ty con hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, kinh doanh nhà hàng, khách sạn và Tập đoàn giáo dục Văn Lang với 7 đơn vị thành viên. Cả hai hệ sinh thái đều do ông Trí nắm quyền Chủ tịch HĐQT.
Bị cáo Nguyễn Cao Trí. Ảnh: Lê Giang
Ngoài ra, bị cáo Trí còn tham gia Hội đồng quản trị (HĐQT) SaigonBank từ tháng 10/2019. Tháng 6/2021, ông mua vào gần 580.000 cổ phiếu SGB – tương đương 0,19% vốn điều lệ ngân hàng. Đến ngày 19/1, SaigonBank thông báo ông Trí “đương nhiên mất tư cách” thành viên HĐQT ngân hàng này.
Bị cáo Trí quen Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan từ năm 2017, sau đó hợp tác đầu tư một số dự án bất động sản và mua cổ phần công ty. Theo cơ quan điều tra, ông này đã nhiều lần nhận tiền của bà Lan, tổng cộng 1.000 tỷ đồng, thông qua ba hình thức là chuyển nhượng 65% vốn điều lệ Công ty Cao su Công nghiệp, mua 100% vốn điều lệ Công ty Sài Gòn Đại Ninh và đầu tư dự án tại huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh.
Cáo trạng thể hiện, việc ủy thác đầu tư này thực chất là mua bán cổ phần chưa được chuyển nhượng. Hợp đồng ủy thác là thỏa thuận cá nhân giữa Trí và bà Lan, không báo cáo Công ty Cao su Công nghiệp. Tất cả tiền đều do bà Lan bỏ ra.
Với Công ty Sài Gòn Đại Ninh, từ khi thành lập đến nay chỉ được cấp giấy chứng nhận đầu tư một dự án là Khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh tại huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng. Công ty do bà Phan Thị Hoa làm chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc, không liên quan đến bị cáo Trí.
Đến năm 2020, Trí ký hợp đồng với bà Hoa thỏa thuận về việc mua lại 100% vốn điều lệ với giá 5.000 tỷ đồng. Sau nhiều lần mua bán, bị cáo Trí đã sở hữu thành công 58% vốn điều lệ, trở thành người đại diện theo pháp luật của Sài Gòn Đại Ninh và đã thanh toán cho bà Hoa 2.230 tỷ đồng…
Cáo trạng xác định, nhiều khoản tiền đầu tư giữa bị cáo Trí và Trương Mỹ Lan không giấy tờ, biên nhận nên tháng 1/2021, Trí gặp bị cáo Lan chốt “đã cầm 1.000 tỷ đồng” (827 tỷ đồng gốc và 173 tỷ đồng tiền lãi) của bà này. Để Chủ tịch Vạn Thịnh Phát tin tưởng, Trí đồng ý chuyển nhượng 10% vốn điều lệ Công ty Văn Lang cho người đại diện của bà Lan đứng tên…
Tháng 10/2022, bị cáo Trương Mỹ Lan bị bắt nên Nguyễn Cao Trí muốn nhân dịp “nuốt” 1.000 tỷ đồng đã nhận từ bà Lan với những hợp đồng làm ăn kể trên. Vị đại gia sau đó lập khống các văn bản thanh lý hợp đồng, thể hiện không có việc mua bán.
Trong giai đoạn đầu làm việc với cơ quan điều tra, Nguyễn Cao Trí còn khẳng định không nhận bất cứ khoản tiền nào từ Trương Mỹ Lan và còn tố người phụ nữ “vu khống, bôi nhọ danh dự” ông ta. Cáo trạng đánh giá hành vi này thể hiện “ý thức chiếm đoạt tiền đến cùng”.
Tin An Ninh Hinh Su
