Các bị cáo kháng cáo
Vụ án xảy ra tại Công ty Tây Hồ được TAND tỉnh Bắc Ninh xét xử vào tháng 8/2023. Trong vụ án này có 5 bị cáo, bà Chu Thị Ngọc Ngà, nguyên Trưởng Ban Kiểm soát Công ty Tây Hồ, bị tuyên phạt 13 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Sau phiên tòa bà Nga đã có đơn kháng cáo toàn bộ bản án, bà này cho rằng mình không phạm tội, các bị cáo trong vụ án cũng không phạm tội. Trong đơn kháng cáo bà Ngà nêu, vụ án được điều tra, truy tố và xét xử trái thẩm quyền. Ngoài ra bị cáo này còn cho rằng, Tổng công ty xây dựng Hà Nội, Công ty cổ phần đầu tư phát triển nhà và xây dựng Tây Hồ (nơi bị cáo công tác) không phải là doanh nghiệp nhà nước vì vậy không phải bị hại trong vụ án như quyết định tại bản án.
Bà Ngà đề nghị Tòa phúc thẩm xem xét xử phúc thẩm toàn bộ vụ án, cho hỏi đáp, tranh tụng công khai, minh bạch làm rõ mọi tình tiết của vụ án, làm rõ các căn cứ pháp luật được các bị cáo, luật sư, kiểm sát viên và HĐXX viện dẫn.
Nội dung bà Ngà kháng cáo cũng đã được tranh tụng tại tòa.
Tranh luận về áp dụng pháp luật
Tại phiên tòa sơ thẩm, luật sư Phan Quốc Thắng – bào chữa cho bà Ngà, cho rằng, tội danh mà các bị cáo trong vụ án này bị truy tố là Điều 219, Bộ luật Hình sự năm 2015. Luật sư dẫn chứng, Điều 219 Bộ luật Hình sự quy định, người nào được giao quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước mà vi phạm chế độ quản lý, sử dụng tài sản, gây thất thoát, lãng phí thì phạm tội.
Trong vụ án này, luật sư Thắng cho rằng cần phải chứng minh bị cáo Đặng Quang Tuấn, Tân Tú Hải (nguyên Chủ tịch và nguyên Tổng Giám đốc Công ty Tây Hồ) có phải là người được giao quản lý, sử dụng tài sản nhà nước theo quy định tại Khoản 1, Điều 219 Bộ luật Hình sự; có tài sản nào thuộc sở hữu nhà nước ở Công ty Tây Hồ…
Theo luật sư Thắng, người đại diện vốn Nhà nước tại Công ty Tây Hồ nếu có phải là người được Bộ Xây dựng ủy quyền giao vốn bằng văn bản. Bị cáo Đặng Quang Tuấn, Tân Tú Hải không phải là người được Bộ Xây dựng ủy quyền giao vốn tại Công ty Tây Hồ; người giao vốn là HĐQT Tổng công ty Xây dựng Hà Nội.
Vẫn theo luật sư Thắng, 2 bị cáo trên không phải là người đại diện vốn Nhà nước, tại Công ty Tây Hồ cũng không có ai đại diện vốn Nhà nước, được hiểu không có người nào được giao quản lý tài sản, sử dụng tài sản Nhà nước như quy định tại khoản 1, Điều 219, Bộ luật Hình sự mà cáo trạng Viện Kiểm sát đã truy tố.
Tháng 6/2017, thời điểm mà Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát xác định hành vi phạm tội xảy ra, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội – CTCP sở hữu 50,09% vốn điều lệ tại Công ty Tây Hồ mà không phải Bộ Xây dựng – cơ quan đại diện chủ sở hữu.
Theo quy định, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội cũng không phải doanh nghiệp nhà nước như quy định, do lúc này doanh nghiệp Nhà nước phải là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước (được quy định tại khoản 8, Điều 4 và Điều 88 Luật Doanh nghiệp năm 2014).
Trong khi Tổng công ty Xây dựng Hà Nội, Nhà nước (tức Bộ Xây dựng) chỉ chiếm 98,83% vốn điều lệ, số vốn còn lại của hàng trăm người lao động trong tổng công ty.
“Từ những quy định pháp luật đã viện dẫn, đủ cơ sở để xác định 50,09% vốn của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội – CTCP tại Công ty Tây Hồ không phải vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp. Do Công ty Tây Hồ là doanh nghiệp ngoài Nhà nước nên quyền sở hữu tài sản tại công ty, trong đó có 50,09% vốn góp của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội thuộc sở hữu của doanh nghiệp ngoài Nhà nước, tức không có tài sản nào thuộc sở hữu Nhà nước tại Công ty Tây Hồ” – luật sư Thắng nêu quan điểm bào chữa.
Luật sư Thắng nhận định, có đủ cơ sở chứng minh, Công ty Tây Hồ là doanh nghiệp ngoài Nhà nước. Tại Công ty Tây Hồ không có tài sản thuộc sở hữu Nhà nước, không có người đại diện vốn nhà nước, không có chế độ quản lý sử dụng tài sản Nhà nước. Từ phân tích trên ông cho rằng, không có vụ án “Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản, gây thất thoát, lãng phí” nào đã xảy ra tại Công ty Tây Hồ như cáo trạng đã truy tố, 5 bị cáo không phạm tội.
Đối đáp quan điểm của luật sư Thắng về nội dung liên quan Điều 219 Bộ luật Hình sự, đại diện Viện KSND tỉnh Bắc Ninh cho rằng, không quy định giao tài sản ở doanh nghiệp Nhà nước hay doanh nghiệp ngoài Nhà nước, đây chỉ quy định là giao tài sản Nhà nước.
Theo quan điểm của đại diện Viện Kiểm sát, tài sản gồm trụ sở làm việc, tài sản khác gắn liền với đất, tiền, vật dụng, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải và các tài sản khác …
Trong điều luật không quy định cụ thể về vi phạm quy định quản lý vốn tại doanh nghiệp nhà nước hay doanh nghiệp ngoài nhà nước mà quy định chung về tài sản, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng vốn chỉ là một dạng tài sản.
Đại diện Viện KSND tỉnh Bắc Ninh phân tích thêm, bị cáo Đặng Quang Tuấn khi là Chủ tịch HĐQT, bị cáo Tân Tú Hải khi là Tổng Giám đốc được Tổng công ty Xây dựng Hà Nội cử đại diện quản lý vốn của tổng công ty tại Công ty Tây Hồ, vốn của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội đa phần là vốn nhà nước, do vậy bị cáo Tuấn và bị cáo Hải phải có nghĩa vụ tuân theo điều lệ của Công ty Tây Hồ, các quy chế và sự chỉ đạo của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội.
Đại diện Viện Kiểm sát cho biết, khi bán 118 lô đất ở khu đô thị mới Quế Võ (Bắc Ninh), bị cáo Tuấn và Hải không báo cáo, không được Tổng công ty Xây dựng Hà Nội và đại hội cổ đông quyết định, chưa có kết quả thẩm định giá là vi phạm, làm không đúng trình tự thủ tục, trái thẩm quyền.
Còn HĐXX TAND tỉnh Bắc Ninh cho rằng, quan điểm bào chữa của bị cáo Ngà, luật sư bào chữa cho bị cáo này khi cho rằng không phạm tội và ý kiến các luật sư về tội danh, thiệt hại, định giá tài sản…không có cơ sở chấp nhận như đối đáp của Viện Kiểm sát tại phiên tòa là phù hợp, có căn cứ.
Trong vụ án này, HĐXX tuyên bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà 13 năm tù; bị cáo Đặng Quang Tuấn 9 năm tù; bị cáo Tân Tú Hải 9 năm tù; bị cáo Phan Việt Anh 5 năm tù; bị cáo Nguyễn Tấn Hoàng 4 năm tù. Tất cả cùng về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Tin An Ninh Hinh Su