Thiếu trách nhiệm gây thất thoát 1.350 tỷ đồng, cựu Giám đốc NHNN tỉnh Đồng Nai bị đề nghị 6-7 năm tù

Sáng nay (27/11) TAND tỉnh Đồng Nai đã mở phiên sơ thẩm xét xử 2 bị cáo là cựu lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh Đồng Nai, gồm: Trần Quốc Tuấn (62 tuổi, cựu Giám đốc) và Võ Khắc Hiển (55 tuổi, cựu Phó giám đốc, kiêm Chánh thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh Đồng Nai).

Trước đó, TAND tỉnh Đồng Nai đã 2 lần mở phiên tòa (ngày 25/10 và ngày 8/11). Tuy nhiên, cả 2 lần đều phải hoãn xử, do: Lần 1 do bị cáo Hiển vắng mặt (bị tai biến, cấp cứu tại bệnh viện); và lần 2 do kiểm sát viên của Viện KSND tỉnh Đồng Nai đi công tác đột xuất không thể tham dự phiên tòa.

Hai bị cáo Tuấn và Hiển bị xét xử về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, để 6 quỹ tín dụng nhân dân (TDND) gồm Tân Tiến, Quảng Tiến, Thái Bình, Dầu Giây, Thanh Bình và Gia Kiệm vỡ nợ, mất khả năng chi trả, gây thiệt hại hơn 1.350 tỷ đồng (xảy ra từ năm 2014 – 2017).

Cựu Giám đốc NHNN tỉnh Đồng Nai bị đề nghị 6-7 năm tù

Tại phiên tòa sáng nay, sau phần đọc cáo trạng, Viện KSND tỉnh Đồng Nai kiến nghị mức án với bị cáo Trần Quốc Tuấn (62 tuổi, cựu Giám đốc) ở mức 6-7 năm tù; còn với bị cáo Võ Khắc Hiển (55 tuổi, cựu Phó giám đốc, kiêm Chánh thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh Đồng Nai) thì bị kiến nghị mức 3-4 năm tù.

Dự kiến, 14h30 hôm nay TAND tỉnh Đồng Nai sẽ chính thức tuyên án.

Đổi tội danh cựu Giám đốc NHNN chi nhánh Đồng Nai

Theo cáo trạng, ngày 4/9/2020, Trần Quốc Tuấn bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai khởi tố về tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”, quy định tại khoản 3 điều 365 bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Tuy nhiên, đến ngày 22/5/2023, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can đối với Trần Quốc Tuấn từ tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ” sang tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại điều 285, bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009.

Theo cáo trạng, bị cáo Tuấn đã buông lỏng công tác thanh tra, giám sát, ngoài ra còn can thiệp kết quả thanh tra, không thực hiện thanh tra theo chỉ đạo của NHNN, chấp thuận dự kiến bầu Chủ tịch HĐQT Quỹ TDND Thanh Bình khi chưa đủ điều kiện… để 6 quỹ TDND vỡ nợ, mất khả năng chi trả, gây thiệt hại hơn 1.350 tỷ đồng.

Trong số 6 quỹ TDND bị vỡ nợ, Quỹ TDND Tân Tiến gây thiệt hại nặng nhất với tổng số tiền gần 810 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, từ năm 2014 – 2017, bị cáo Tuấn tìm nhiều lý do để không ký quyết định thanh tra Quỹ TDND Tân Tiến. Thậm chí báo cáo năm 2016 đã chỉ ra dấu hiệu mất an toàn của Quỹ TDND Tân Tiến, đầu năm 2017 NHNN có chỉ đạo thanh tra Quỹ TDND Tân Tiến, nhưng bị cáo Tuấn vẫn không ký quyết định thanh tra mà chỉ yêu cầu cấp dưới xuống “nắm tình hình”.

Sau khi được báo cáo và biết Quỹ TDND Tân Tiến có một số vi phạm nghiêm trọng như “khả năng quản trị, điều hành còn hạn chế; công tác kiểm soát thiếu chặt chẽ; chưa có biện pháp cụ thể nhằm tránh hiện tượng cho vay sai đối tượng, sai mục đích, lập hồ sơ tín dụng giả, vay hộ, vay ké…”, nhưng bị cáo Tuấn chỉ đạo không thanh tra Quỹ TDND Tân Tiến, thay vào đó bị cáo Tuấn ký văn bản số 06/ĐNA6.m (đóng dấu mật) ngày 28/7/2017 yêu cầu Quỹ TDND Tân Tiến chấn chỉnh, khắc phục các sai phạm.

“Việc Trần Quốc Tuấn không ký quyết định thanh tra Quỹ TDND Tân Tiến trong năm 2014 – 2017 dẫn đến hậu quả ngày 23/11/2017 Quỹ TDND Tân Tiến mất khả năng chi trả, vỡ nợ, gây thiệt hại 809,8 tỷ đồng”, cáo trạng nêu.

Tại Quỹ TDND Thanh Bình, năm 2017 qua thanh tra, Đoàn thanh tra của NHNN chi nhánh Đồng Nai nhận thấy số dư trên sổ sách là 193 tỷ đồng, nhưng thực tế chỉ khoảng 50 tỷ đồng gửi lòng vòng tại các quỹ tín dụng để đối phó; đồng thời phát hiện 98 hồ sơ tín dụng có dấu hiệu hồ sơ khống.

Vì vậy, đoàn thanh tra xin thêm thời gian xác minh kiểm tra nhưng bị cáo Tuấn không đồng ý.

Ngoài ra, đoàn thanh tra còn xác định Quỹ TDND Thanh Bình có nhiều vi phạm hành chính, tuy nhiên bị cáo Tuấn đã bỏ qua hết các lỗi vi phạm nghiêm trọng, chỉ cho phép xử phạt 3 hành vi với số tiền 23 triệu đồng. Sau đó, bị cáo Tuấn còn sửa kết luận thanh tra.

“Mặc dù kết luận Quỹ TDND Thanh Bình có “nguy cơ mất khả năng chi trả” nhưng Tuấn chỉ áp dụng hình thức “tăng cường giám sát thường xuyên” mà không áp dụng hình thức kiểm soát đặc biệt để xử lý sai phạm và bỏ qua các lỗi nêu trên, dẫn đến tháng 11/2017 Quỹ TDND Thanh Bình vỡ nợ, gây thiệt hại hơn 275 tỷ đồng”, cáo trạng nêu.

Cũng từ 2014 – 2017, bị cáo Tuấn không tiến hành thanh tra Quỹ TDND Quảng Tiến, để giám đốc quỹ này rút tiền chiếm đoạt, gây thiệt hại gần 131 tỷ đồng.

Diễn biến bất ngờ tại phiên tòa

Trước khi phiên tòa diễn ra, ông Nguyễn Anh Dũng (sinh năm 1975), là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan được xác định tại Quyết định số 212/2023/QĐXXSTY-HS ngày 10/10/2023 của TAND tỉnh Đồng Nai đã 2 lần gửi đơn lên Tòa án, đề nghị bổ sung một loạt nội dung quan trọng.

Cụ thể, ở đơn kiến nghị lần 1 (ngày 22/11), ông Dũng đề nghị Hội đồng xét xử triệu tập một số cá nhân có trách nhiệm liên quan tại Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, gồm: Ông Trần Đăng Phi – Phó Chánh thanh tra, giám sát ngân hàng; và ông Nguyễn Bá Thất – Thanh tra viên chính Vụ khiếu nại tố cáo thuộc tại Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng.

Đồng thời kính đề nghị Hội đồng xét xử triệu tập Văn Văn Nghĩa để đối chất nội dung trong quá trình làm việc giữa Văn Văn Nghĩa và thanh tra theo Quyết định 1205 và một số nội dung khác mà cáo trạng chưa thể hiện hoặc thể hiện chưa đầy đủ.

“Qua nghiên cứu Cáo trạng số 152/CT-VKS-P3 ngày 14/7/2023 của Viện trưởng Viện KSND tỉnh Đồng Nai, tôi nhận thấy cáo trạng chưa đề cập đến một số cá nhân tại Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có trách nhiệm liên quan đến thiệt hại đối với 03 QTDND bị Văn Văn Nghĩa chiếm đoạt hơn 1.100 tỷ đồng”, ông Dũng đề xuất.

Ở đơn kiến nghị lần 2 (ngày 24/11), ông Dũng kiến nghị việc cáo trạng chưa truy cứu trách nhiệm của ông Lê Xuân Hưởng – Phó Chánh thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Đồng Nai (nay là Phó Giám đốc) về việc tham mưu ban hành văn bản xử lý trái pháp luật.

Tuy nhiên, tại phiên tòa sáng nay, việc ông Dũng gửi đơn kiến nghị 2 lần không được TAND tỉnh Đồng Nai đề cập. “Việc tôi gửi thêm 2 đơn kiến nghị đến Tòa án không được nhắc đến hôm nay”, ông Dũng bức xúc.

Theo cáo trạng, vì sự buông lỏng công tác thanh tra, giám sát của cựu Giám đốc và cựu Phó giám đốc NHNN chi nhánh Đồng Nai, 6 quỹ TDND đã chiếm đoạt tiền gửi của người dân, bằng các thủ đoạn sau: Huy động tiền gửi với lãi suất cao và chi trả lãi suất tín dụng ngoài hợp đồng trái quy định; lập khống hồ sơ tín dụng để hợp thức hóa hồ sơ, lập các báo cáo kiểm soát định kỳ sai sự thật; lập 2 hệ thống sổ sách kế toán để ngoài phần lớn vốn huy động tiền gửi của khách hàng.

Đặc biệt, có quỹ còn làm giả hồ sơ vay vốn, nâng khống hạn mức cho vay, chi lương khống, hợp thức hóa hồ sơ để rút tiền huy động do khách hàng gửi tiết kiệm từ quỹ TDND, lấy tiền huy động của khách hàng gửi tiết kiệm tại các NH thương mại nhưng đứng tên cá nhân với mục đích thực hiện việc rút tiền ra các quỹ tín dụng để không bị cơ quan chức năng phát hiện, chiếm đoạt sử dụng vào mục đích cá nhân…

Tin An Ninh Hinh Su